„Działanie specjalne 31 grudnia kluczowe dla utrzymania Putina przy władzy. Jego autorzy doskonale zdawali sobie z tego sprawę.”

„`html

Zmiana u sterów władzy w Rosji: 25 lat później

Minęło 25 lat od momentu, w którym rosyjskie media przytoczyły przemawiające do wyobraźni słowa Borysa Jelcyna: „Dziś, w ostatnim dniu mijającego stulecia, rezygnuję”. 31 grudnia 1999 roku, wyczerpany prezydent Rosji, przekazał rządy młodszemu następcy – Władimirowi Putinowi.

W ciągu tych lat eksperci od rosyjskiej polityki analizowali, na ile wejście Putina do władzy, oraz jego utrzymanie się u sterów przez tak długi okres, było dziełem przypadku, a w jakim stopniu zamierzonym działaniem. Badali czynniki, które mogły zmienić bieg rosyjskiej historii, oceniając stabilność reżimu oraz perspektywy jego zmiany.

Zawiedziona demokracja

Pomimo tych analiz, nie można przysłonić kluczowej transformacji, jaka nastąpiła w Rosji na przełomie XX wieku. Po niemal 15 latach poszukiwań bardziej adekwatnych form rządzenia i organizacji życia gospodarczego oraz społecznego, rosyjska elita straciła wiarę, zarówno w demokrację, jak i ideę rządów prawa. Panowie Rosji pragnęli nią rządzić bezpośrednio, eliminując potrzebę udziału społeczeństwa – co przeczy zasadom demokracji.

Przejście od demokracji do unikalnego systemu

31 grudnia 1999 roku, Rosja dokonała przejścia od nie w pełni funkcjonującej demokracji do czegoś, co można określić jako jej zniekształconą wersję rosyjską. Jest to swoisty nowoczesny wynalazek, wyraz modernizacji sowieckiego systemu. W tym systemie, wąska elita rządząca wybiera personalia do najważniejszych stanowisk, co potem jest potwierdzane w plebiscytach regionalnych lub krajowych.

Demokracja czy iluzja wyboru?

Formalnie, rosyjski ustrój zachowuje elementy demokracji – wybory obejmują więcej niż jednego kandydata, w przeciwieństwie do monopartyjnego modelu ZSRR. Niemniej, kandydaci odstający nawet minimalnie od linii Kremla niemal nie mają szans na zarejestrowanie się.

Ta forma polityczna pasuje społeczeństwu pozostającemu biernym, zanurzonemu we własnych problemach, niechcącemu angażować się w politykę. Przykłady historyczne pokazują, że choć istniały alternatywne opcje, nigdy nie zdobyły zupełnego poparcia.

Krok w stronę kontroli

Analizy prowadzą do wniosku: ci, którzy zadbali ćwierć wieku temu o kontrolę nad Rosją, nieformalnie zrozumieli i zaakceptowali specyfikę rosyjskiego społeczeństwa. To właśnie oni, a nie opozycja, byli w stanie odpowiednio ocenić skalę obojętności Rosjan wobec rządów państwowych.

Socjopolitologiczne dyskusje często mówią więcej niż wiele prac naukowych na temat Rosji, jej przeszłości, teraźniejszości i prognoz na przyszłość. Rosyjskie społeczeństwo, zdeterminowane swą niechęcią do interwencji w rządzenie, pozostaje jedynie „dodatkiem do rządu”.

„`