Zmieniające się oblicze agencji ratingowych ESG
„`html
Dla inwestorów ratingi pozostają istotnym narzędziem w dywersyfikacji poziomu ryzyka w portfelu oraz jako punkt odniesienia do porównywania różnych opcji inwestycyjnych. Obecnie jednak analiza danych finansowych stanowi tylko część procesu decyzyjnego inwestorów. Coraz częściej poszukiwane są dane pozafinansowe, które mogą dostarczyć bardziej miarodajnych wniosków inwestycyjnych.
Nowa rola agencji ratingowych w obszarze ESG
W odpowiedzi na te potrzeby powstały wyspecjalizowane agencje ratingowe, których działalność koncentruje się na ocenie wskaźników zrównoważonego rozwoju. Takie oceny oferują zarówno firmy znane z klasycznych ratingów finansowych, jak S&P Global czy Moody’s, jak również podmioty skupione wyłącznie na ESG: MSCI, Sustainalytics, ISS ESG. W odróżnieniu od tradycyjnych agencji, które analizują zdolność kredytową, agencje ESG oceniają sposoby radzenia sobie przedsiębiorstw z wyzwaniami społecznymi, środowiskowymi oraz zarządczymi. W tym celu korzystają z publicznie dostępnych danych, raportów niefinansowych, analiz medialnych oraz odpowiedzi przedsiębiorstw na dedykowane kwestionariusze.
Na podstawie zgromadzonych materiałów sporządzane są kompleksowe oceny według własnych metodologii (określanych mianem black box), co pozwala inwestorom porównywać spółki i podejmować decyzje zgodne zarówno z ich strategią inwestycyjną, jak i wyznawanymi wartościami.
Zmiany regulacyjne na rynku ratingów
Kryzys finansowy z lat 2007–2008 unaocznił niebezpieczeństwa związane z zaufaniem do ratingów, szczególnie w przypadku złożonych instrumentów finansowych, które mimo istotnego ryzyka uzyskiwały najwyższe oceny. Spowodowało to wprowadzenie nowych przepisów mających na celu zwiększenie odpowiedzialności i przejrzystości w pracy agencji ratingowych. Na tej podstawie Unia Europejska już w 2021 roku zapowiedziała inicjatywy zmierzające do poprawy wiarygodności oraz porównywalności ocen ESG.
Zapisy rozporządzenia dotyczącego ESG
W rezultacie tych działań, w drugiej połowie 2024 roku wdrożono rozporządzenie, które objęło dostawców ratingów ESG nadzorem ESMA. W maju bieżącego roku opublikowano projekt dokumentu określającego standardy techniczne (RTS) tych regulacji. Nowe przepisy zmierzają do uregulowania działalności firm oferujących ratingi ESG, zwiększenia jawności ich metodologii oraz budowania zaufania do finansów opartych na zrównoważonym rozwoju.
- Każda agencja działająca w Unii będzie zobowiązana do uzyskania autoryzacji oraz poddania się nadzorowi ESMA.
- Obowiązkowe stanie się publikowanie szczegółowych danych o stosowanych metodykach, źródłach danych oraz strukturze organizacyjnej.
- Projekt RTS określa wymagania dotyczące udzielania autoryzacji, mechanizmów zapobiegania konfliktom interesów oraz obowiązków informacyjnych wobec rynku, emitentów i użytkowników ratingów.
Nowe regulacje nakładają także obowiązek ujawniania szczegółowych danych na temat modeli, założeń oraz zakresu informacji wykorzystywanych w procesie oceniania ESG. Ma to na celu ułatwienie odbiorcom interpretacji i porównywania ocen, wspierając nadrzędny cel przepisów – poprawę przejrzystości oraz rzetelności na rynku finansów zrównoważonych. Obecnie trwają konsultacje tych regulacji, a końcowa wersja raportu powinna zostać przekazana do zatwierdzenia Komisji Europejskiej w październiku.
Nowe zasady świadczenia usług
Wstępna wersja przepisów zakładała całkowite rozdzielenie działalności ratingowej od innych usług, takich jak doradztwo inwestycyjne lub wystawianie ocen kredytowych. Ostatecznie dopuszczona została możliwość oferowania dodatkowych usług, pod warunkiem skutecznego rozdziału obowiązków między zespołami odpowiadającymi za rating ESG, a pozostałymi działami firmy.
Kierunki rozwoju rynku ratingów ESG
Przewiduje się, że przyszłość agencji ratingowych związanych z ESG to przechodzenie od ogólnych ocen do pogłębionych analiz, skoncentrowanych na specyfice poszczególnych branż oraz realnym wpływie czynników ESG na konkretne branże i modele biznesowe. Szczególne znaczenie przypisuje się technologii – w tym rozwiązaniom sztucznej inteligencji, która może usprawnić raportowanie zrównoważonego rozwoju, np. w zakresie monitorowania łańcuchów dostaw w czasie rzeczywistym czy przeprowadzania zautomatyzowanych audytów raportów.
- Agencje będą musiały przejść od ogólnych, jednolitych ratingów do bardziej szczegółowych, branżowych analiz.
- Wzrośnie konkurencja na rynku, przekładając się na innowacje i poprawę jakości usług.
- Kluczowe stanie się przywrócenie zaufania inwestorów poprzez dostarczanie rzetelnych, porównywalnych oraz praktycznych informacji wspierających świadome wybory inwestycyjne na rynku zrównoważonego rozwoju.
„`
