Rząd przygotowuje się do przyjęcia zmian w ustawie dotyczącej elektrowni wiatrowych, co ma znaczący wpływ na rozwój energetyki wiatrowej w Polsce. Planowana nowelizacja zakłada zmniejszenie minimalnej odległości turbin wiatrowych od zabudowań do 500 metrów. Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej przewiduje, że taka zmiana może podwoić potencjał energetyki wiatrowej do 2040 roku, osiągając poziom 41,1 GW. W najnowszej propozycji zmian ustawy znalazło się wiele kluczowych zagadnień oczekiwanych przez branżę. Jednym z głównych postulatów było całkowite zniesienie tzw. zasady 10H, która dotychczas była stosowana w zakresie lokalizacji elektrowni wiatrowych.
Zasada 10H, wprowadzona w 2016 roku, zakładała umiejscowienie turbin wiatrowych w odległości co najmniej 10-krotności ich wysokości od zabudowań, co w praktyce oznaczało około 1,5-2 km. Obowiązywała również restrykcja dotycząca budowy nowych domów w pobliżu istniejących elektrowni, co skutkowało wykluczeniem 99,7% powierzchni Polski z możliwością inwestycji w energię wiatrową. Wprowadzenie limitu 700 m w ubiegłym roku było pierwszym krokiem ku liberalizacji tej zasady – nowa propozycja, obniżająca limit do 500 m, zwiększa dostępną powierzchnię aż o 47%.
Zdaniem ekspertów, ubiegłoroczna zmiana nie była wystarczająca, dlatego teraz branża czeka na dalsze przyspieszenie procedur. Przede wszystkim chodzi o procedury srodowiskowe oraz proces zmiany przeznaczenia gruntów, które obecnie mocno utrudniają rozwój energetyki wiatrowej na lądzie. Kolejnym krokiem ma być całkowite usunięcie zasady 10H w kontekście parków krajobrazowych, rezerwatów przyrody i obszarów Natura 2000. Nowe przepisy mają ujednolicić proces planistyczny i ułatwić rozwój energetyki wiatrowej.
Eksperci są zgodni, że zapotrzebowanie na farmy wiatrowe w Polsce jest ogromne, a rozwój sektora może przyspieszyć proces wycofywania przestarzałych bloków węglowych. Farmy wiatrowe są uznawane za optymalne rozwiązanie uzupełniające polski miks energetyczny, zwłaszcza biorąc pod uwagę korzystne warunki wiatrowe w kraju.
Zmiany dla mieszkańców
Nowe prawo ma doprecyzować zasady dotyczące skorzystania przez mieszkańców z energii wytworzonej przez farmy wiatrowe, zwłaszcza w kontekście tzw. prosumentów wirtualnych. Cała branża oczekuje również przyspieszenia procedur, zwłaszcza w obszarach srodowiskowych i zmiany przeznaczenia gruntów.
Badania pokazują, że rozwój energetyki odnawialnej cieszy się dużym poparciem społecznym, ze względu na przewidywany spadek cen energii oraz zwiększone bezpieczeństwo energetyczne. Jednak ważne jest także właściwe edukowanie społeczeństwa w kontekście budowy farm wiatrowych na terenach wiejskich, aby rozwój tej gałęzi energii przebiegał sprawnie i z pełnym wsparciem lokalnych społeczności.