Częścią strategii premiera Modiego jest zwiększenie globalnego zasięgu Indii i w tym sensie wizyta w Polsce była spóźniona – ocenił w NDTV był ministrem spraw zagranicznych Indii Kanwal Sibal, komentując wizyty oficjalne szefa indyjskiego rządu w Warszawie i Kijowie. Narendra Modi w czwartek spotkał się z premierem Donaldem Tuskiem i prezydentem Andrzejem Dudą. Była to pierwsza wizyta szefa indyjskiego rządu w Polsce od 45 lat. W piątek premier Indii odwiedzi Kijów, gdzie będzie rozmawiał z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim.
Indie muszą dotrzeć do krajów Europy Środkowej i Wschodniej, aby rozszerzyć swój zasięg polityczny w UE, z którą chcą zacieśnić więzi. Kwestią jest jednak, czy jest to stosowne w momencie, gdy zarówno Ukraina, jak i Polska są uwikłane w konfrontację militarną z Rosją jako państwa frontowe ze wsparciem USA i NATO – stwierdził Sibal w opinii opublikowanej w czwartek na portalu indyjskiej telewizji NDTV. Były szef indyjskiej dyplomacji podkreśla, że Indie „powinny zachować niezależność polityki zagranicznej i strategiczną autonomię wobec wszystkich naszych głównych partnerów na Wschodzie i Zachodzie”.
Jego zdaniem strona indyjska nie powinna porzucać relacji z Rosją, gdyż jak przypomniał, Moskwa jest „uprzywilejowanym partnerem strategicznym od dziesięcioleci, który stał przy Indiach, gdy te były pod presją Zachodu”. Wojna rosyjsko-ukraińska „nie odstraszyła nas od nawiązywanie coraz bliższych więzi z USA ani naszych wysiłków na rzecz rozszerzenia więzi z UE, z takimi krajami jak Francja i Niemcy. (…) Dlatego nie powinniśmy być powstrzymywać się przed nawiązaniem kontaktów z Ukrainą i Polską” – zaznaczył komentator.
Modi będzie pierwszym premierem Indii, który odwiedzi Ukrainę. Można obecnie dyskutować, czy istnieją odpowiednie warunki dla wizyty premiera Indii w Ukrainie na poziomie ściśle dwustronnym. Ale na poziomie geopolitycznym należy podkreślić, że wizyta ta stała się nieunikniona” – ocenił Kanwal Sibal. „Nawet jeśli decyzja prezydenta Zełenskiego o dokonaniu terytorialnej inwazji na Rosję podważyła pokojowe wysiłki Modiego, Indie mogą zawsze stwierdzić, że w obliczu pogorszenia się sytuacji przesłanie premiera Indii, który sprzeciwia się eskalacji (konfliktu) i opowiada się za pokojem, stało się jeszcze bardziej pilne i istotne” – dodał.
Inne indyjskie media w tym agencja prasowa PTI, gazety „The Hindu” i „The Times of India” także relacjonowały wizytę Narendry Modiego w Polsce.
Ekspert: Polska w ekskluzywnym indyjskim klubie
Podniesienie relacji do partnerstwa strategicznego z Indiami oznacza, że Polska znalazła się w ekskluzywnym klubie – powiedział w rozmowie z PAP były ambasador RP w Indiach i politolog dr Tomasz Łukaszuk, podsumowując wizytę premiera Narendry Modiego w Warszawie. Szef indyjskiego rządu w czwartek spotkał się z premierem Donaldem Tuskiem i prezydentem Andrzejem Dudą. Była to pierwsza oficjalna wizyta premiera Indii od 45 lat. W tym roku obchodzona jest 70. rocznica nawiązania stosunków dyplomatycznych między krajami.
Łukaszuk zaznaczył, że podniesienie relacji dwustronnych to „nowy etap i możliwości we współpracy gospodarczej, w tym w sektorze przemysłu obronnego i precyzyjnego, informatyce oraz przetwórstwie żywności”. „Nasze obroty z Indiami są dziś dziesięciokrotnie mniejsze niż obroty z Chinami. Istnieje duża szansa, że nasz deficyt nie będzie tak gigantyczny, jak jest to w przypadku naszych relacji z Pekinem, który sięga kilkudziesięciu mld euro” – powiedział.
Według niego pierwszym czynnikiem jest tu zaawansowanie technologiczne polskiej oferty eksportowej, która jest konkurencyjna i może zaistnieć na rynku indyjskim. Drugi czynnik to fakt, że model rozwoju Indii jest inny od modelu Chin. „Motorem napędzającym rozwój gospodarczy Indii nie jest eksport, ale konsumpcja wewnętrzna” – wyjaśnił ekspert z Wydziału Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego.
Pytany, czy nie jest zbyt późno, aby podnosić rangę stosunków, rozmówca PAP zaznaczył, że „był to ostatni moment”. „Gdybyśmy poczekali z pięć lub dziesięć lat, to nasza oferta przestałaby być dla Indii konkurencyjna. Za dekadę Indie będą miały bardzo podobny potencjał technologiczny i przemysłowy, i nie będą potrzebowały nas, aby realizować swoje cele rozwojowe. Teraz Indie są piątą gospodarką świata, ale za chwilę będą trzecią, a później drugą” – przewiduje Łukaszuk.
Przypomniał, że niedawno Indie zawarły strategiczne partnerstwa z państwami z grupy nordyckiej, także nastawiając się na współpracę gospodarczą, szczególnie na transfer technologii i inwestycje w Indiach. „Polskie PKB jest tylko o 3,5 razy mniejsze od PKB Indii. Liczba polskich obywateli równa jest osobom zamieszkującym Delhi i okolice, czyli 32 mln. We współczesnym świecie to nie kwestia ilościowa, ale jakościowa i dlatego Polska jest atrakcyjnym partnerem dla Indii” – dodał.
Zdaniem byłego ambasadora „podejmowane przez Indie działania noszą znamiona powrotu do wielkości i znaczenia w świecie, które miały pod koniec XVIII w.; wówczas największymi gospodarkami świata były Indie i Chiny”. Łukaszuk przewiduje, że jest możliwe, by prezydent Andrzej Duda odbył rewizytę i odwiedził Delhi wiosną.
Dodał, że pojawiają się też informacje o zaproszeniu Modiego na przyszłoroczny Szczyt Inicjatywy Trójmorza, który ma odbyć się w Polsce. „Ważne jest, aby polska głowa państwa złożyła oficjalną wizytę w Indiach, bo ostatnia podróż prezydenta Polski do Delhi miała miejsce w 1998 r., kiedy Polska nie należała jeszcze do Unii Europejskiej. Jeśli chcemy mieć strategiczne partnerstwo z Indiami, to musi być też wsparcie dyplomatyczne” – podkreślił.
W Oświadczeniu o Podniesieniu Stosunków Polski i Indii do Rangi Partnerstwa Strategicznego
Opublikowanym w czwartek na stronach rządowych Polski i Indii, premier Modi wyraził wdzięczność za gościnność okazaną mu podczas wizyty w Polsce i zaprosił premiera Tuska do odwiedzenia Indii. W oświadczeniu poinformowano też, że Polska i Indie będą regularnie prowadzić konsultacje dotyczące bezpieczeństwa i obrony, z naciskiem na modernizację sprzętu wojskowego. Co najmniej dwa razy na pięć lat ma spotykać się Wspólna Komisja ds. Współpracy Gospodarczej. W oświadczeniu mowa jest też o wzmacnianiu współpracy Polski i Indii m.in. w rolnictwie, technologii, energetyce, zielonych technologiach, infrastrukturze, ochronie zdrowia, w zakresie innowacji, górnictwa i bezpieczeństwa energetycznego, z uwzględnieniem surowców mineralnych. Polska i Indie chcą też współpracować w dziedzinie cyfryzacji i cyberbezpieczeństwa.
Marta Zabłocka mzb/ ann/ Źródło: PAP