Przeredagowany tytuł: „Gaza na marginesie świata – jak firmy czerpią zyski z konfliktu zbrojnego”

„`html

Międzynarodowe Koncerny pod Lupą ONZ

Wśród firm wymienionych w raporcie „Od ekonomii okupacji do ekonomii ludobójstwa”, przygotowanym przez specjalną sprawozdawczynię ONZ Francescę Albanese, znajdują się takie potęgi jak Amazon, Alphabet, Airbnb, Axa, Allianz, BNP Paribas, Booking.com, BP, Caterpillar, Hyundai, IBM, Palantir, Lockheed Martin, Leonardo, Microsoft czy Volvo. Dokument ten nawołuje do wdrożenia sankcji i pociągnięcia przedsiębiorstw do odpowiedzialności. Raport podkreśla, że obecne działania Izraela są niezgodne z orzeczeniem Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, który w 2024 roku uznał izraelską okupację za niezgodną z międzynarodowym prawem. Polska popiera prawo narodu palestyńskiego do samostanowienia oraz jego dążenia do utworzenia niezależnego państwa.

W odpowiedzi na pytanie o stanowisko wobec działalności wspomnianych firm, Ministerstwo Spraw Zagranicznych wydało jednoznacznie negatywną opinię. Zaznaczyło jednak, że ewentualne sankcje unijne wymagają jednomyślnej decyzji państw członkowskich. Podkreślono również znaczenie presji konsumentów i opinii publicznej, która może wpływać na wartość rynkową przedsiębiorstw.

Stanowiska Globalnych Firm

Skontaktowano się z centralami międzynarodowych korporacji, prosząc o odniesienie do treści raportu. Firmy zostały zapytane, czy rozważają zmianę polityki biznesowej lub zakresu współpracy z Izraelem w kontekście sytuacji niespokojnej w Strefie Gazy. Część z nich unikała odpowiedzialności, wskazując na decyzyjność rządów.

• Lockheed Martin przekazał, że sprzedaż sprzętu wojskowego to transakcje międzyrządowe, więc rozmowy powinny być prowadzone z rządem USA.
• Leonardo nie udzieliło odpowiedzi.
• Globalne koncerny IT, oskarżone o wspieranie izraelskiej ofensywy poprzez usługi informatyczne, również w większości milczały. Wyjątkiem był Palantir, który otwarcie poparł Izrael, argumentując to swoim stałym wsparciem dla sojuszników USA i liberalnych demokracji.

Producenci pojazdów i ciężkiego sprzętu, jak Caterpillar, Hyundai czy Volvo Group, także zostali poddani krytyce. ONZ zwraca uwagę, że sprzęt Caterpillar od lat wykorzystywany jest do wyburzeń palestyńskich domów, a firma ta niedawno podpisała nowy kontrakt z Izraelem. Odpowiedzi ze strony Caterpillar i Hyundai nie udzielono.

Volvo natomiast wyraziło ubolewanie z powodu sytuacji humanitarnej i poddało w wątpliwość dokładność raportu ONZ, zaznaczając jednocześnie, iż nie chce, by ich produkty były używane w sposób naruszający prawa człowieka. Firma wskazała jednak na ograniczoną możliwość kontroli tego, jak i gdzie stosowane są jej produkty.

Sektor Finansowy a Odpowiedzialność

W raporcie wymienione zostały również instytucje finansowe – banki, ubezpieczyciele oraz fundusze, które inwestują w izraelskie obligacje czy firmy zbrojeniowe.

1. Caisse de Dépot et Placement du Québec, kanadyjski fundusz emerytalny, deklaruje przestrzeganie praw człowieka, jednak według ONZ w latach 2023–2024 znacząco zwiększył inwestycje w Lockheed Martin.
2. Norweski Government Pension Fund Global, kierujący się restrykcyjnymi zasadami etycznymi, do końca 2024 roku miał zainwestować 121,5 mld dolarów w firmy wskazane w raporcie. Ministerstwo Finansów Norwegii poleciło przeprowadzenie szczegółowej analizy tych inwestycji.

Etyka w Biznesie w Warunkach Współczesnych Konfliktów

Konflikty zbrojne pokazują, jak skomplikowaną kwestią jest etyka w biznesie. Podejmowanie decyzji w świecie pełnym napięć, sprzecznych interesów i codziennych dylematów wymaga znacznie więcej niż tylko deklaracji. Szczerość i zgodność działań z wartościami przestaje być tylko hasłem – rzeczywiste decyzje biznesowe mają decydujące znaczenie.

Odpowiedzialne podejście do kwestii ESG nie jest fikcją, o ile za deklaracjami idzie rzetelna kontrola zewnętrzna oraz publiczna presja. Współczesne społeczeństwa oczekują od firm nie tylko słów, ale i konkretnych reakcji, zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych. Przykłady, takie jak reakcje firm po inwazji Rosji na Ukrainę, udowadniają, że międzynarodowa opinia publiczna potrafi skutecznie wymuszać etyczne decyzje biznesowe.

„`