Polskie pierogi, rosyjskie drony i barany w chaosie informacyjnym. Jak Putin prowadzi wojnę hybrydową online i offline

„`html

Mechanizmy hybrydowego ataku rosyjskiego i skutki dezinformacji

Rosyjskie działania hybrydowe obejmują jednoczesne użycie kilku lub nawet kilkunastu dronów oraz setek tysięcy botów internetowych, których zadaniem jest szerzenie dezinformacji oraz kłamstw. Rezultatem tej operacji jest systematyczne zwiększanie się liczby Polek i Polaków akceptujących fałszywe narracje wykreowane przez kremlowskich agentów. Wielu ludzi, przekonanych o własnej niezależności myślenia, nie dostrzega wpływu dezinformacji na ich postrzeganie rzeczywistości. Szczególnie dotyczy to osób posiadających wyłącznie podstawowe wykształcenie, gdzie niemal wszyscy twierdzą, że nie ulegają propagandzie.

Wpływ dezinformacji na postawy społeczne wobec uchodźców

Rosnąca niechęć wobec ukraińskich uchodźców jest konsekwencją działalności rosyjskich trolli, dodatkowo wzmacnianą przez nieodpowiedzialne wypowiedzi polskich polityków. Zablokowanie przepisów przedłużających pomoc Ukraińcom przez prezydenta tylko spotęgowało narastający negatywny nastrój. W ten sposób prawdziwe informacje dotyczące obecności Ukraińców w Polsce oraz ich wpływu na gospodarkę mają problem z przedostaniem się do powszechnej świadomości.

Znaczenie obecności Ukraińców na polskim rynku pracy

Szczegółowe raporty wykazują, że Ukraińcy mają znaczący wpływ na rozwój polskiej gospodarki. Między rokiem 2021 a 2023 wzrost gospodarczy w Polsce był w dużej mierze wynikiem pracy imigrantów, którzy dodali średnio 0,5 punktu procentowego do PKB rocznie – czyli stanowili 18 procent całkowitego przyrostu gospodarczego. W wielu branżach, zwłaszcza w przemyśle, budownictwie i handlu, ponad połowę załogi stanowią właśnie przybysze z Ukrainy. Liczba pracujących cudzoziemców, głównie Ukraińców, na przełomie dekady wzrosła czterokrotnie, co pozwala łagodzić negatywne skutki zmian demograficznych.

• Na koniec lipca 2025 r. w ZUS zarejestrowanych było 1,25 mln obcokrajowców, w tym 825 tys. Ukraińców.
• Co piąta firma deklaruje, że bez zatrudnienia cudzoziemców nie mogłaby działać.
• Uchodźcy tworzą 78% aktywnej zawodowo ukraińskiej społeczności w Polsce – to jeden z najwyższych wskaźników na świecie.
• Każda złotówka wydana na świadczenia 800+ dla ukraińskich rodzin generuje ponad pięciokrotny zwrot w podatkach i składkach.
• Wpływy podatkowe z PIT i CIT od obywateli Ukrainy w 2024 r. wyniosły 17,7 mld zł przy kosztach świadczeń ok. 3,3 mld zł.
• Obywatele Ukrainy stanowią zaledwie 0,5% zarejestrowanych bezrobotnych w Polsce.
• Cudzoziemcy pobierają tylko 0,24% świadczeń ZUS.

Społeczne reakcje wobec Ukraińców w Polsce

Mimo ogromnego wsparcia udzielonego przez polskie społeczeństwo, postawy wobec ukraińskich uchodźców stają się coraz bardziej negatywne. Zafałszowany obraz tej grupy mieszkańców umacniają narracje rozprzestrzeniane przez internetowych trolli i część sceny politycznej. Emocje takie jak frustracja, niechęć czy nienawiść zaczynają dominować w publicznym dyskursie, a rzeczywiste dane schodzą na dalszy plan. Nastawienie to znajduje swoje odzwierciedlenie nawet w codziennych sytuacjach – właścicielki lokalu gastronomicznego, które wcześniej serwowały pierogi „ruskie”, przemianowały je najpierw na „ukraińskie”, potem „polskie”, sygnalizując tym samym zmianę społecznego klimatu.

Problem błędnego szacowania wpływu uchodźców

Badania pokazują, że duża część społeczeństwa nieprawidłowo ocenia liczebność oraz aktywność zawodową cudzoziemców. Wbrew faktom, dominuje przekonanie o olbrzymich przywilejach uchodźców, co prowadzi do poparcia dla ograniczających ich prawa decyzji politycznych. Polacy zapominają, że mają do czynienia z osobami uciekającymi przed wojną – obywatelami kraju będącego sojusznikiem Polski i ofiarą agresji ze strony Rosji.

Polaryzacja i podatność na dezinformację

Znacząca część społeczeństwa w naszym kraju ma problem z oceną wiarygodności informacji. Polska należy do krajów o jednym z najniższych poziomów umiejętności czytania ze zrozumieniem, na co wskazują międzynarodowe badania. Zaledwie niewielki odsetek dorosłych jest w stanie wyciągać logiczne wnioski z tekstu lub skutecznie analizować jego zawartość.

1. 39% badanych miało trudności z podstawowym rozumieniem tego, co czytają.
2. Jedynie 4% osiągnęło najwyższy poziom kompetencji czytelniczych.

Skutkiem tej sytuacji jest zwiększona skuteczność manipulacji ze strony rosyjskich trolli, którzy natychmiast po większych wydarzeniach militarnych rozpoczynają masową kampanię dezinformacyjną, podważając zaufanie do sojuszników Polski oraz polskich instytucji.

• 28% internautów identyfikowało się z oceną, że Rosja testuje sojusze NATO i UE.
• Co dziesiąty użytkownik internetu zgadzał się ze stwierdzeniem, że „NATO nas nie obroni”.

Zdaniem analityków, polska scena polityczna – zarówno na poziomie krajowym, jak i parlamentarnym – swoją postawą i retoryką również przyczynia się do łatwiejszego szerzenia nieprawdziwych informacji. Wysoki poziom polaryzacji społecznej sprzyja rozkwitowi nieufności oraz kierowaniu złych emocji przeciwko Ukraińcom.

Regulacje prawne dotyczące pobytu Ukraińców w Polsce

Chociaż prezydent nie podpisał ustawy o przedłużeniu pomocy dla obywateli Ukrainy, osoby te są objęte ochroną tymczasową na podstawie decyzji Rady UE co najmniej do marca 2026 roku, z planowanym wydłużeniem do 2027 roku. W praktyce oznacza to gwarancję legalnego pobytu oraz dostępu do rynku pracy, edukacji i podstawowych świadczeń.

Zapowiadane zmiany mają na celu:

• Poprawę weryfikacji tożsamości cudzoziemców (numer PESEL, biometryczna identyfikacja).
• Uszczelnienie systemu ochrony zdrowia oraz ograniczenie katalogu dostępnych świadczeń.
• Wyeliminowanie nadużyć związanych z korzystaniem ze świadczeń przez osoby objęte niewielkim ruchem przygranicznym.
• Warunkowanie 800+ od aktywności zawodowej przynajmniej jednego z rodziców.

Przedstawiciele ukraińskiej społeczności w Polsce podkreślają, że stabilizacja statusu prawnego i dostęp do rynku pracy pozostają kluczowe dla bezpieczeństwa i wzajemnego zrozumienia w polskim społeczeństwie.

Ostatecznie kluczowe pytanie brzmi: czy polskie społeczeństwo nadal będzie podatne na działanie rosyjskiej propagandy? Od odpowiedzi na to zależy, czy Polska utrzyma swoją odporność wobec hybrydowych zagrożeń jeszcze zanim pojawią się kolejne ataki.

„`