„`html
„Zamiana utrudni transmisję polityki pieniężnej” – mówi Interii Ludwik Kotecki, członek Rady Polityki Pieniężnej.
Geneza sprawy
Zanim przejdziemy do sedna, przypomnijmy historię, której początek miał miejsce w 2022 roku, choć dla większości krajów Europy temat ten był już zakończony. Pamiętny kwietniowy dzień przyniósł decyzję, kiedy ówczesny premier rządu PiS, Mateusz Morawiecki, zlecił zmianę wskaźnika, by kredytobiorcy płacili niższe raty.
Mechanizm działania wskaźnika
Wynikająca z zamiany wskaźników obawa o większe raty była fałszywa. Dlaczego? Powodem było wysokie oprocentowanie, które wówczas jeszcze rosło. Błażej Wajszczuk z BNP Paribas Bank Polska tłumaczył to w magazynie „Bank”. Jeśli bank ma nadmiar płynności, może kupić bony skarbowe NBP, zapewniające oprocentowanie na poziomie stopy referencyjnej, obecnie 5,75% rocznie. Jeśli rozważa udzielenie kredytu, musi żądać więcej niż gwarantowane przez NBP 5,75%.
Skutki decyzji premiera
Decyzja premiera nakazała bankom reformować wskaźniki, podczas gdy GPW Benchmark odpowiadała za produkcję różnych wskaźników. Mimo wielu prób, audyty nie były pomyślne, przede wszystkim z powodu konieczności korekt wstecznych i dużej zmienności wskaźnika, co zagrażało stabilności obligacji. Obliga polskie stałyby się zbliżone do papierów „śmieciowych”. Ostatecznie to minister finansów nie mógł sobie pozwolić na takie ryzyko.
Nowe reformy i konsultacje
Po zmianie rządu, presja polityczna na Narodową Grupę Roboczą zmalała. Wiosną tego roku NGR została poproszona o wyłączenie WIRON. Rozpoczęły się publiczne konsultacje, które były wielokrotnie odkładane.
Zalety nowego wskaźnika
- Wsparcie typu risk-free rate, bazujące na transakcjach overnightowych i depozytowych, ale z pewnymi wyłączeniami.
- Brak komponentu depozytów przedsiębiorstw, które były źródłem wcześniejszych błędów.
- Mniejsza zmienność wskaźnika.
Prezes Związku Banków Polskich, Tadeusz Białek, zauważa, że nowy wskaźnik jest bardziej stabilny niż WIRON.
Wdrożenie i przyszłość wskaźników
Planowane jest stopniowe przejście na nowy wskaźnik WIRF, jednak to wymaga wielu przygotowań. Zdaniem Białka, rynek depozytowy będzie bardziej rozbudowany i transakcje szersze. Niezbędne będzie ustalenie metodologii liczenia stóp terminowych na podstawie nowego wskaźnika.
Wyzwaniowa zmiana w polityce pieniężnej
Wprowadzenie WIRF to początek zmian. Docelowo wskaźnik WRR odzwierciedlający stopę transakcji repo ma stać się standardem, ale obecnie trudno realizować takie wskaźniki, gdy rynek repo jest niedorozwinięty. Tadeusz Białek mówi, że rozwój rynku repo, który będzie fundamentem dla WRR, będzie kontynuowany.
„`